مقایسه طرحواره‏های شناختی ناسازگار و باورهای غیر منطقی و مهارت‏های ارتباطی در نوجوانان پرورشگاهی و نوجوانان غیر پرورشگاهی

هدف این پژوهش مقایسه مولفه‏های طرحواره‏های شناختی ناسازگار، باورهای غیر منطقی و مهارت‏های ارتباطی رادر دو گروه نوجوان پرورشگاهی و نوجوان عادی بود. در این مطالعه علی- مقایسه‏ای 116 نوجوان دختر (56 نفر نوجوان پرورشگاهی و 60 نفر نوجوان عادی) بین سنین 12 تا 18 سال به روش نمونه گیری در دسترس برای نوجوانان عادی و روش نمونه گیری هدفمند برای نوجوانان پرورشگاهی انتخاب شدند و پرسشنامه‏های طرحواره‏های ناسازگار اولیه یانگ فرم کوتاه، پرسشنامه باورهای غیر منطقی جونز و آزمون مهارت‏های ارتباطی کوئین دام نسخه تجدید نظر شده را که از اعتبار و پایایی مناسبی برخوردارند تکمیل کردند. سپس داده‏های به دست آمده با روش های آمار توصیفی ( میانگین انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون تحلیل واریانس چند متغیری (manova) و آزمون t مستقل ) مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بین دو گروه در نمره کلی طرحواره‏های ناسازگار اولیه و خرده مقیاس‏های محرومیت هیجانی، رهاشدگی/ بی ثباتی، بی اعتمادی/ بدرفتاری، انزوای اجتماعی/ بیگانگی، نقص/ شرم، شکست، وابستگی/ بیکفایتی، آسیب پذیری نسبت به خود و اطاعت در سطح 01/0p< تفاوت معناداری وجود دارد. به طوری که میانگین نمرات نوجوانان پرورشگاهی بیشتر از نوجوانان عادی بود. در نمره کلی باورهای غیر منطقی و مهارت‏های ارتباطی تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهده نشد. تنها در خرده مقیاس قاطعیت در مولفه مهارت‏های ارتباطی تفاوت معنادار بود. جهت تفاوت به گونه ای بود که سطح متغیر در نوجوانان پرورشگاهی بیشتر از نوجوانان عادی بود. براساس نتایج به دست آمده فراهم کردن شرایطی مناسب در دوره کودکی جهت ارضای نیازهای اساسی کودکان که ریشه های تحولی طرحواره های ناسازگار هستند از جمله دلبستگی ایمن به خصوص برای کودکان پرورشگاهی که از محیط امن و با ثبات خانواده محرومند، برای رشد بهتر و موفقیت و پیشگیری از مشکلات روانشناختی در کودکان پرورشگاهی پیشنهاد می شود.